Әһли-Бејт (әлејһимус сәлам) – Бејнәлхалг Хәбәр Аҝентлији- АБНА: Һәр ил августун 27-дә (Иран тәгвими илә 5 шәһривер) иранлылар вә өлкәнин елми иҹтимаијјәти тәкҹә Иранын дејил, бүтүн дүнјанын ән бөјүк һәким, кимјачы вә философларындан бири олан Әбу Бәкр Мәһәммәд ибн Зәкәријјә Разинин хатирәсини јад едир.
Зәкәријјә Рази һиҹри 3-ҹү әсрдә (милади 865) Иранын Реј шәһәриндә анадан олмушдур. О, ушаглыгдан арашдырма руһуна малик олуб вә һәјаты боју тибб, кимја, әҹзачылыг, фәлсәфә, ријазијјат кими мүхтәлиф саһәләрдә арашдырмалар апарараг адыны тарихә һәкк едиб.
Рази бир чох мүасирләриндән фәргли олараг мүшаһидә вә тәҹрүбәјә бөјүк өнәм верирди. Онун фикринҹә, елм билаваситә експеримент вә тәдгигат јолу илә инкишаф етмишдир; јалныз кечмиш алимләрин нәзәријјәләринә әсасланмаг кифајәт дејилди. Бу јанашма илә Рази елми методун габагҹылларындан сајылыр.
Онун ән мүһүм әсәри олан әл-Һави (Тибб Енсиклопедијасы) әсрләр боју Авропа университетләриндә фундаментал тибби ресурс кими тәдрис едилмишдир.
Гызылҹа вә чичәк хәстәлијини илк ајыран вә елми тәрифини верән о олду.
Тибби етикаја бөјүк өнәм верән вә һәкимләрин хәстәнин рифаһыны һәр шејдән үстүн тутмасыны мүдафиә едән Зәкәријјә Рази спирт вә сулфат туршусуну да кәшф едиб вә мүәјјән едиб.
О, кимјаны сирли кимјаҝәрлик ахтарышындан експериментал вә тәтбиг едилә билән бир елмә чевирди.
Фәлсәфәдә ағыл вә мәнтигә үстүнлүк верән Рази өз әхлагында вә әхлаги идракында мөтәдиллијә, һәгигәт ахтарышына, һуманизмә өнәм верирди.
Разинин шөһрәти тәкҹә Иранла мәһдудлашмырды. Орта әсрләрдә онун әсәрләри латын дилинә тәрҹүмә едилмиш, Парис вә Болонја кими Авропанын бөјүк университетләриндә дәрслик кими тәдрис едилмишдир. Гәрб алимләри, һәтта Везали вә Ибн Сина да онун фикирләриндән тәсирләнмишләр.
Гәрбдә Рһазес кими танынан Рази һәмишә тәбабәтин тәмәл сүтунларындан бири кими јадда галыб.
Зәкәријјә Разинин хатирәсини јад етмәк садәҹә олараг тарихи шәхсијјәтин адыны уҹалтмаг дејил; һәм дә елми марағын, експериментал јанашмаларын, инновасијаларын вә елми етиканын ваҹиблијини вурғуламаг үсулудур.
Елм вә технолоҝијаја һәр заманкиндән даһа чох еһтијаҹ дујулан бу ҝүн Разинин тәдгигатчы руһу ҝәнҹ алимләр үчүн илһам мәнбәјидир.
Тиббдә вә диҝәр елмләрдә Разинин вурғуладығы һуманист јанашма вә етик дәјәрләр ҝүнүмүзүн алим вә һәкимләри үчүн бәләдчи ролуну ојнајыр.
Sizin rəyiniz