АБНА- Әһли Бејт (әлејһимус-сәлам) Хәбәр Аҝентлијинин вердији хәбәрә әсасән, Бу ҝүн – Сәфәр айынын 20-и “Әрбәин” ҝүнүдүр, йәни имам Һүсейнин (ә) вә вәфалы сәһабәләринин шәһадәтинин 40-ҹы ҝүнүдүр. Әлбәттә, унутмаг олмаз ки, имам Һүсейнин (ә) әһли-әйалынын әсарәтиндән дә 40 ҝүн кечир. Бу бөйүк мүсибәт мүнасибәтилә охуҹуларымыза, Әһли-бейт (ә) ардыҹылларына Аллаһ-Тааладан әҹр диләйир вә Кәрбәла вагиәси илә бағлы Сәфәр айынын 20-нә, йәни Әрбәин ҝүнүнә тәсадүф едән һадисәләри диггәтинизә чатдырырыг:
1. ИМАМ ҺҮСЕЈН (Ә) ВӘ КӘРБӘЛА ШӘҺИДЛӘРИНИН ГЫРХЫ
61-ҹи һиҹри-гәмәри илинин Сәфәр айынын 20-и Ашура фаҹиәси, имам Һүсейн (ә) вә достларынын шәһадәти, еләҹә дә, о һәзрәтин әһли-әйалынын әсарәтинин гырхынҹы ҝүнүнә тәсадүф едир. Әһли-бейт достлары вә шиәләри һәмин ҝүнү матәм сахлайыб әзадарлыг етмәли, Кәрбәла шәһдләринин хатирәсини йашадыб әзиз тутмалыдырлар. Сейид ибн Тавус “Лүһуф” китабында йазыр ки, Әһли-бейт әсирләри Шамдан йола дүшүб Ирага чатдыгда, карванын рәһбәриндән онлары Кәрбәлайа апармасыны истәдиләр. Карванын рәһбәри онларын истәйини йеринә йетирди. Әсирләр Кәрбәлайа чатдыгда, имам Һүсейнин (ә) зийарәтинә ҝәлән Ҹабир ибн Абдуллаһ Әнсари вә Һашимиләрдән бир дәстә илә гаршылашдылар. Онлар бирликдә Кәрбәлайа дахил олуб, шәһидләрә матәм сахлайараг әзадарлыг етдиләр. Бу әзадарлыг әтраф мәнтәгәләрдә чадырларда йашайан гәбиләләрә чатды. Онлар да бу матәмә гошулуб, бир нечә ҝүн йас мәҹлисләри гурдулар. (“Лүһуф”, Сейид ибн Тавус, сәһ.142.)
2. ҸАБИР ИБН АБДУЛЛАҺ ӘНСАРИНИН КӘРБӘЛА ЗИЈАРӘТИ
Ислам Пейғәмбәринин (с) сәһабәси Ҹабир ибн Абдуллаһ Әнсари Мәдинәдән һәрәкәт едиб, 61-ҹи һиҹри-гәмәри илинин Сәфәр айынын 20-дә, имам Һүсейнин (ә) шәһадәтинин 40-ҹы ҝүнү Кәрбәлайа дахил олур вә Әтиййә Овфи адлы бир шәхслә имам Һүсейнин (ә) гәбрини зийарәт едир. Әтиййә Овфи дейир: “Ҹабир ибн Абдуллаһ Әнсари илә бирликдә имам Һүсейнин (ә) гәбрини зийарәт етмәк мәгсәдилә Мәдинәдән һәрәкәт едиб Кәрбәла торпағына чатдыгда, Ҹабир “Фәрат” чайында гүсл едиб өзүнү әтирләди вә зикр дедийи һалда мүгәддәс гәбрә йахынлашды. Мәнә деди: “Әлими гәбрин үстүнә гой!” Мән Ҹабирин әлини Имамын (ә) гәбринин үстүнә гойдугда, һушдан ҝетди. Мән онун үзүнә су сәпдим ки, айылсын. Ҹабир өзүнә ҝәлиб үч дәфә “Ја Һүсейн!” деди. Сонра әлавә етди: “Дост доста ҹаваб вермәзми?” Сонра өз-өзүнә белә деди: “Ҹабир, ҹавабмы ҝөзләйирсән? Бир һалда ки, Һүсейн өз ганына бойанмыш вә башы бәдәниндән айрылмышдыр.” Ҹабир имам Һүсейнә (ә) вә о һәзрәтин әтрафында дәфн олунан шәһидләрә салам-салават ҝөндәрдикдән сонра деди: “Мүһәммәди һагг олараг пейғәмбәрлийә сечән Аллаһа анд олсун ки, биз дә сиз шәһидләрин әмәлләринә шәрикик!” Мән Ҹабирә дедим: “Ахы биз бир иш ҝөрмәмишик (Кәрбәла шәһидләри илә бирҝә дөйүшмәмишик), онлардыр шәһид!” Ҹабир деди: “Ей Әтиййә! Бир ҝүн һәбибим Рәсулуллаһын (с) белә буйурдуғуну ешитдим:
مَن أحَبَّ قَوماً حُشِرَ مَعَهُم، ومَن أحَبَّ عَمَلَ قَومٍ اُشرِكَ في عَمَلِهِم
“Һәр ким бир зүмрәни севсә, һәмин зүмрә илә мәһшур олар вә һәр ким бир зүмрәнин әмәлини севсә, һәмин зүмрәнин әмәлинә шәрик олар!” (“Биһарул-әнвар”, ҹ.65, сәһ.130.)
3. ӘҺЛИ-БЕЈТ ӘСИРЛӘРИНИН КӘРБӘЛА ВӘ ЈА МӘДИНӘЈӘ ГАЈЫДЫШЫ
Бәзи мәнбәләрдә Әһли-бейт әсирләринин “Әрбәин” ҝүнү Шамдан Кәрбәлайа, бәзи мәнбәләрдә исә Мәдинәйә дахил олдуглары ҝөстәрилир. Лакин тарихчиләр арасында әсирләрин “Әрбәин” ҝүнү Кәрбәлайа гайытдыглары илә бағлы фикирайрылығы мөвҹуддур. Сейид ибн Тавус “Лүһуф” китабында, Шейх Аббас Гумми дә “Мүнтәһәл-амал” китабында имам Һүсейнин (ә) әһли-әйалынын Шамдан гайыдаркән Кәрбәлайа дөндүкләри һагда мәлумат верилир. Гейд етдийимиз кими, әсирләр карваны Кәрбәлайа чатдыгда, Пейғәмбәр (с) сәһабәси Ҹабир ибн Абдуллаһ Әнсаринин бир груп Һашими илә имам Һүсейнин (ә) вә Кәрбәла шәһидләринин зийарәтинә ҝәлдикләрини дә ҝөрүрләр. (Ҹабир ибн Абдуллаһ Әнсаринин Сәфәр айынын 20-дә – Әрбәин ҝүнү Кәрбәлайа дахил олдуғуну нәзәрә алдыгда, әсирләр карванынын да һәмин ҝүн Кәрбәлайа дахил олдуғуну демәк олар.)
Шейх Мүфид вә Шейх Туси кими диҝәр алимләр исә Әһли-бейт әсирләринин Сәфәр айынын 20-дә Мәдинәйә дахил олдугларыны гейд етмишләр.
4. ИМАМ ҺҮСЕЈНИН (Ә) МҮГӘДДӘС БАШЫНЫН ПАК БӘДӘНИНӘ ГОВУШМАСЫ
Бәзи мәнбәләрдә ҝөстәрилир ки, Кәрбәла шәһидләринин шәһадәтинин 40-ҹы ҝүнү имам Сәҹҹад (ә) атасы имам Һүсейнин (ә) мүгәддәс башыны Шамдан Кәрбәлайа ҝәтириб, о һәзрәтин гәбриндә дәфн едир.
ӘРБӘИН ВӘ АЛИМЛӘР АРАСЫНДА ФИКИРАЈРЫЛЫҒЫ
Биринҹи нәзәр: “Һәбибүс-сийәр” адлы тарих китабында йазылыр: “Језид Кәрбәла шәһидләринин мүгәддәс башларыны Әли ибн Һүсейнә (ә) (имам Сәҹҹада) верди вә о һәзрәт дә Сәфәр айынын 20-и – Әрбәин ҝүнү шәһидләрин башларыны пак бәдәнләринә говушдурдугдан сонра Мәдинәйә доғру һәрәкәт етди. (“Нәфәсүл-мәһмум”, әсәриндән нәглән, сәһ.466.)
Әбу Рейһан Бируни дә “Асарул-багийә” әсәриндә йазыр: “Сәфәр айынын 20-дә, “Әрбәин” ҝүнү Әһли-бейт әсирләри Шамдан Кәрбәлайа чатыб, имам Һүсейнин (ә) мүгәддәс башыны гәбриндә дәфн етдиләр.” (Мәгтәлүл-Һүсейн (ә) китабындан нәглән, Мүгәррәм, сәһ.371.) Сейид ибн Тавус “Лүһуф” китабында (сәһ.82), Ибн Нәма да “Мусирул-әһзан” китабында (сәһ.107) бу нәзәри ирәли сүрмүшләр.
Икинҹи нәзәр: Шейх Мүфид вә Шейх Туси кими бәзи алимләр исә Әһли-бейт әсирләринин Сәфәр айынын 20-дә Мәдинәйә дахил олдугларыны гейд етмишләр. “Мисбаһ” китабында йазылыр: “Имам Һүсейнин (ә) әһли-әйалы имам Сәҹҹад (ә) илә бирликдә Сәфәр айынын 20-дә Мәдинәйә чатмышлар.
Үчүнҹү нәзәр: Бәзи тарихчиләр дә имам Һүсейнин (ә) әһли-әйалынын Ашура фаҹиәсиндән бир ил сонра, йәни 62-ҹи һиҹри-гәмәри илинин Сәфәр айынын 20-дә Кәрбәлайа ҝәлдикләри вә елә һәмин илдә имам Һүсейнин (ә) мүгәддәс башыны өзләри илә ҝәтириб о һәзрәтин гәбриндә дәфн етдикләри һагда мәлумат вермишләр. Ибн Ҹовзи йазыр: “Әһли-бейт әсирләри Шамдан гайыдаркән Кәрбәлайа дөнмәмиш вә бирбаша Мәдинәйә үз тутмушлар. Онлар имам Һүсейнин (ә) мүгәддәс башыны өзләри илә бирликдә Мәдинәйә апармыш вә сонрадан Кәрбәлайа гайыдыб о һәзрәтин гәбриндә дәфн етмишләр.” “Гәмгам-Зәххар” әсәриндә (сәһ.586) йазылыр: “Кәрбәладан Куфәйә вә Куфәдән дә Шама гәдәр олан мәсафәни нәзәрә алдыгда, имам Һүсейнин (ә) әһли-әйалынын 61-ҹи һиҹри-гәмәри илинин Сәфәр айынын 20-дә Кәрбәлайа дахил олмасы мүмкүнсүз вә ағласығмаз бир мәсәлә олдуғуну демәк олар. Әһли-бейт әсирләринин Кәрбәлайа дөнүшү нөвбәти илдә, йәни 62-ҹи һиҹри-гәмәри илиндә баш вермишдир. Ҹабир ибн Абдуллаһ Әнсари дә елә 62-ҹи илдә имам Һүсейнин (ә) зийарәтиндә олмушдур.” (Мәнбәләр: “Тәгвими-шиә”, Әбдүлһүсейн Нишапури-1387; “Лүһуф”, Сейид ибн Тавус; “Мәфатиһи-новин”, Айәтуллаһ Мәкарим Ширази.)
.........
340
мәнбә : iqnanews
şənbə
19 oktyabr 2019
09:23:19
987875
Бу ҝүн – Сәфәр айынын 20-и “Әрбәин” ҝүнүдүр, имам Һүсейнин (ә) вә вәфалы сәһабәләринин шәһадәтинин 40-ҹы ҝүнүдүр. Әлбәттә, унутмаг олмаз ки, имам Һүсейнин (ә) әһли-әйалынын әсарәтиндән дә 40 ҝүн кечир.