Суал:
Әссаламу әлеjкум. Русларда тәбби jолла дузәлдилән "квас" адлы иҹки вар. Бу иҹкинин тәркибиндә аjранда олдуҝу кими аз мигдарда спирт олур. Иҹдикдән аз сонра да еjни аjран кими спиртин изи jох олур. Билмәк истәрдим:
1)- Квас иҹмәк һарамдирми?
2)- Иҹиндә зәррә гәдәр дә олса спирт олан аjраны та гәдимләрдән Азәрбаjҹанда биз иҹмисик вә тәркибиндә спирт олдуҝуну садәҹә лабараториjа анализләриндән билмисик. Аjранин һокму недир?
3)- Бундан басга муалиҹә мәгсәдилә арагдан дәсмалгоjма кими истифадә етмәк оларми?
4)- Спиртин пак олдуҝуну билирәм. Ону суjа гатанда тәркиби арагла еjни олур. Су гатылмыш спирт неҹә мурдардырмы вә халг тәбабәтиндә истифадәси ҹаиздирми?
Ҹаваб:
Вә әлеjкум салам. Суалыныза ҹаваб вермәздән өнҹә бир мәтләби jада салмаг истәjирик. Алкол вә спирт ики нөвдүр. 1- Сәнаjе, нефт вә петрокимиjа jолу илә алынан спирт, мисал олараг етанол спирти. Онун тәркибини Ҹ2Һ5ОҺ тәшкил едир. 2- Әслән маjе олан гыҹырылма, бухарланма васитәси илә гәтрәләрдән алынан спирт, мисал үчүн ағ спирт. Онун да тәркибини “Ҹ2Һ5ОҺ” тәшкил едир. Ҝөрүндүjү кими маһиjjәт бахымындан сәнаjе, петрокимиjа jолу илә алынан спиртлә бухар вастәси илә гәтрәләрдән алынан спирт арасында һеч бир фәрг jохдур. Вә сәнаjе спирти мәст едиҹи олса да шәриәт бахымындан пак, jалныз ичилмәси һарам саjылыр. Она ҝөрә ки, бу нөв спиртләрин әсли маjедән вә гыҹгырдылма, бухарланма васитәсиндән алынмаjыб. Амма бухарланма васитәси илә гәтрәләрдән алынан спиртин ичилмәси һарам олмагла jанашы һәм дә нәҹис- мурдардыр. Чүнки шәритдә һәр һансы бир маjе әҝәр мәстедиҹи оларса һәм һарам һәм дә нәҹис- мурдар саjылыр.
Демәли:
1)- Әҝәр квас деjилән ички гыҹгырдылма jолу илә алынарса вә jахуд онун тәркибинә тәбии спирт ки, әсли маjе вә мәстедиҹидир (зәррә гәдәр олса белә) гатыларса ичилмәси һарам вә һәм дә нәҹисдир- мурдардыр. Әҝәр онун мәстедиҹилиjи вә нәҹис олмасы сүбута jетмәзсә ичилмәси һалал вә пак саjылыр.
2)- Аjран гыҹгырдылма вә бухарланма васитәси илә алынмадығы үчүн пак вә ичилмәси һалал саjылыр. Вә тәркибиндә спирт олдуҝуну садәҹә лабараториjа анализләри көмәклиjи илә билинмәси аjраны вә онун кими маjеләри нәҹис вә һарам етмир.
3)- Бөjүк Ислам Пеjғәмбәри (сәлләллаһу әлеjһи вә алиһи вә сәлләм) буjуруб: “Нәҹис- мурдар әшjаларын көмәклиjи илә хәстәлиjинизи сағалтмаjын”. Башга бир һәдисдә буjуруб: “Аллаһ Тәала дәрд ҝөндәрәндә дәрманын да ҝөндәриб. Буна ҝөрә дә хәстәликинизә дәрман един. Лакин һарам әшjалар илә дәрман етмәjин”. Имам Садиг Әлеjһис сәлам буjуруб: “Һеч бир һәрам әшjада шифа тапмаглыг гоjулмаjыб”. Вә диҝәр бир һәдисдә, “аjа кишмишдән дүзәлдилмиш арагдан дәрм үнванында истифадә етмәк олармы?” һагда сорушан шәхсә белә буjуруб: “Һеч кимин һарам әшjалар илә дәрман едиб шифа тапмағына иҹазә верилмир”.
4)- Билиндиjи кими сәнаjе спирти пакдыр вә әҝәр она су гатараг гәлизлиjини 90% -дән 40%-ә ендирәрәк араг сәвиjjәсинә ҝәтириләрсә ичилмәси һарам, амма өзү исә пакдыр. Чүнки сәнаjе спирти маjедән вә бухарланма васитәси илә алынмыр. Тәбии спирт исә деjилдиjи кими һәм нәҹис вә һәм дә ичилмәси әввәлҹәдән һарам олдуғу үчүн она су гатыларса вә jахуд онун бир мигдарыны аз суjа гатарларса су да нәҹис вә ичилмәси һарам олур.
Диггәт: Хәбәрдән истифадә етдикдә мәнбәjә истинад лазымдыр