Цəнуби Qафqаз öлкəлəринин статистика идарəлəринə истинадəн хазıрланан мüqаyисəyə гöрə, илин илк 6 аyı əрзиндə Азəрбаyцанда 12.7 фаиз, Гüрцüстанда 4.6 фаиз, Ермəнистанда 4.2 фаиз инфлyасиyа qеyдə алıнıб. Белəликлə дə Ермəнистан инфлyасиyанı циловладığıна гöрə бöлгəнин лидер öлкəси кими qəбул олунур.
Хöкумəт нüмаyəндəлəри адəтəн инфлyасиyанı xарици амиллəрлə, дüнyа базарıндакı qиyмəт артıмı илə əлаqəлəндирирлəр. Бəс гöрəсəн, ниyə Азəрбаyцандакı инфлyасиyа сəвиyyəси дигəр регион öлкəлəрилə мüqаyисəдə даха yüксəкдир?
İqтисадçı експерт Рəşад Хəсəнов деyир ки, Азəрбаyцанда инфлyасиyа сəвиyyəсинин Qафqаз öлкəлəри вə Авропа Бирлиyи öлкəлəрилə мüqаyисəдə çоx олмасıнı şəртлəндирəн мüxтəлиф амиллəр вар. Онун сöзлəринə гöрə, бунлардан биринциси идxалдан асıлıлıqдıр: “Çüнки бир сıра мəхсулларıн qиyмəти дüнyа базарıнда да артıр вə бу асıлıлıq xüсусилə дə пандемиyадан сонракı дöврдə нəqлиyyат xəрцлəринин əхəмиyyəтли сəвиyyəдə qалxмасıна сəбəб олду. Бу истиqамəтдə фəалиyyəт гöстəрəн şиркəтлəрин инхисарçı мöвqелəри qиyмəтлəрин артмасı илə нəтицəлəнди. Белəликлə, долаyıсı илə Азəрбаyцана идxал олунан мəхсулларıн маyа дəyəри çоx баха qиyмəтə çıxıр вə бу да инфлyасиyанı артıран əсас амиллəрдəн биридир.
İкинци сəбəб- дöвлəт бüдцəсинин xəрцлəмəлəридир. Бüдцə xəрцлəмəлəри артıр вə бу артıм да базарда пул кüтлəсинин çоxалмасıна вə инфлyасиyанıн yüксəлмəсинə сəбəб олур.
İqтисадçı деyир ки, əсас амиллəрдəн бири дə qуру сəрхəдлəринин баğлı олмасıдıр.
Онун сöзлəринə гöрə, xüсусилə Азəрбаyцанıн сəрхəд бöлгəлəриндə истехлакıн бöyüк хиссəси qонşу öлкəлəрин хесабıна олуб: “Хансı ки, милyон yарıмдан артıq Азəрбаyцан вəтəндаşı бу бöлгəлəрдə yаşаyıр. Онлар хəм xıрда тицарəт üçüн, хəм аyлıq истехлак üçüн İран, Тüркиyə, Русиyа, Гüрцüстан кими öлкəлəрлə иşлəyирдилəр. Сон üç илдə qуру сəрхəдлəрин баğлı олмасı хəмин вəтəндаşларı бу имкандан мəхрум едиб”.
İyулун 11-дə İлхам Əлиyевин сəдрлиyи илə 2023-цü илин алтı аyıнıн сосиал-иqтисади yекунларıна хəср олунмуş мüşавирə кеçирилиб. Əлиyев öлкəдəки инфлyасиyа рəqəмлəринин арзуолунан сəвиyyəдə олмадığıнı етираф едиб.
342/