Әһли-Бејт (ә) Хәбәр Аҝентлији

мәнбә : АБНА Хәбәр Аҝентлији
cümə axşamı

13 iyul 2023

10:30:00
1379178

Мүбаһлә Бајрамы; Исламын һәгигилијинә, Шиәлијин вә Әһли Бејт (ә) Мәктәбинин Һагг олдуғуна даир данылмаз бир сәнәд

Мүбаһилә Һадисәсинин әзәмәти ону Ислам тарихиндә ән галыҹы һадисәләрдән бири кими јерләшдирмиш, лакин бу Әзәмәтли Ҝүнүн һәгигәти вә јери лазым олдуғу гәдәр изаһ едилмәмишдир.

Әһли-Бејт (әлејһимус сәлам) Хәбәр Аҝентлији – АБНА: Әрәб дилиндә Мүбаһилә кәлмәсинин көкү "бәһл"дир вә “бәһл”-ин мәнасы "ләнәт етмәк"дир. Мүбаһилә сөзү исә ики гаршы тәрәфин бир-бирини ләнәтләмәси мәнасындадыр. Ислам Дининдә Мүбаһилә һаггы исбат етмәк үчүн Аллаһ Дәрҝаһында јаланчыја әзабын вә ләнәтин назил олмасы барәсиндә истифадә олунан сонунҹу дәлилдир.

Имам Садиг (әлејһи сәлам) Әбулаббаса мүбаһилә барәсиндә белә бујурмушдур: "Овҹуну онун овҹуна гојуб (јәни гаршы тәрәфлә әл-әлә ҝөрүшүб, онун әлини тутуғун һалда) дејирсән: "Аллаһым! Әҝәр филанкәс һаггы инкар, јахуд батили играр едирсә ону сәма бәласына вә ја өз тәрәфиндән олан бир әзаба дүчар ет. Она јетмиш дәфә нифрин вә гарғыш ет".

Мүбаһлә Һадисәси Ислам тарихиндә ән мүһүм һадисәләрдән бири вә Шиәлијин ганунилији вә Әһли Бејтин (әлејһимус-салам) Һагг олмасы үчүн ҝүҹлү бир сәнәддир. Аллаһ Сүбһанәһу Тәала Мүбаһилә ҝүнү белә истәди ки, Ислам Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) һаггы гәбул етмәјәнләрлә Мүбаһилә етсин ки, Хатәм Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) дининин һәгиги һәгигәти һамыја ашкар олсун.

Бөјүк Әһәмијјәт кәсб едән Мүбаһилә һадисәси һиҹри гәмәри тарихи илә 9-ҹу илдә, Илаһи Имамәт вә Хилафәт Һадисәси олан, һиҹрәтин 10-ҹу илиндә баш вермиш Бөјүк Гәдир Хум Һадисәсиндән әввәл баш вериб. Исламын әзиз Пејғәмбәри (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) өзүнүн јениҹә формалашмыш һөкумәтинин әсасларыны гурдугдан сонра һөкумәт башчыларына мәктублар јазыб онлары онун дәвәтини гәбул етмәјә чағырды. О, Нәҹран јепископуна мәктуб јазды вә Нәҹран христианларындан һагг дини гәбул етмәләрини истәди. Онлар өзләрини һаглы сајдыглары үчүн Пејғәмбәрин дәвәтини гәбул етмәкдән бојун гачырдылар, лакин онун иддиасынын доғрулуғуну онунла мүзакирә етмәк үчүн бир груп бөјүкләрини Әзәмәтли Ислам Пејғәмбәринин јанына ҝөндәрмәјә гәрар вердиләр. Он нәфәр Нәҹран христиан алимләриндән вә башбиләнләриндән ибарәт нүмајәндә һејәти Мәдинә Мәсҹидиндә Һәзрәт Муһәммәд ибн Абдуллаһ (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) Пејғәмбәрлә сөһбәт етди, лакин һәр ики тәрәф өзләринин һагг олдугларында исрар етдији үчүн сөһбәт мүбаһилә етмәкләри илә нәтиҹәләнди. Вә гәрара алынды ​​ки, ертәси ҝүн мүбаһилә үчүн мүәјјән бир јердә һәр ики тәрәф бир-бирләри илә ҝөрүшәҹәкләр.

Һәзрәт Мустафа Пејғәмбәр (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) вәд едилән ҝүндә парлаг бир ҝүнәш кими, парлаг ај вә парлаг улдузларын мүшајиәти илә ҝөрүшдә зүһур етди. Пејғәмбәр (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) дизләри үстә отурду вә өзүнү Мүбаһләјә һазырлады.

Нәҹран христианларынын ҝөзләри узагдан онларын нурлу вә мәсум сифәтләринә дүшәндә ​​сорушдулар: Бунлар кимләрдир? Мәһәммәдин јанында оланлар кимдирләр?

Белә бир ҹавабы ешитдиләр:

  “Гаршысындакы әмиси оғлу вә гызынын әри вә онун үчүн ән севимли инсандыр; О ики ушаг онун гызындан олан өвладларыдыр; О гадын исә онун үчүн ән әзиз олан гызы Фатимәдир.”

Христиан ағсаггаллары буну ешидәндә дедиләр:

 “Аллаһа анд олсун ки, Мәһәммәд пејғәмбәрләр намаза отурдуглары кими отурур. Мәһәммәд һаглы олмасајды, ән әзиз адамлары илә мүбаһилә етмәјә ҝәлмәзди вә әҝәр бизимлә мүбаһилә етсә, ил битмәмиш, јер үзүндә бир нәфәр дә олсун христиан галмаз. Үзләр ҝөрүрүк ки, Аллаһдан истәсәләр, дағы јериндән ҝөтүрәр.”

Мүбәһләнин тәләби ондан ибарәтдир ки, ән әзиз вә ән лајигли инсанлар чағырылсын вә Пејғәмбәр (с) бу мүһүм вә һәссас мәҹлисдә иштирак етмәк үчүн өз јахынларыны вә әһлини шәрик олараг чағырды вә беләликә дә Мүбаһлә Пејғәмбәрдән (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) сонра Һәзрәти Әлинин (әлејһи сәлам) һакимијјәтинин ганунилијинә, Әһли Бејтин шәрәф вә фәзиләтинә даир мөһкәм бир сәнәд олараг тарихә гејд олунду.

Тарихи Мүбаһлә һадисәсинин хүсусијјәтләрини нәзәрә алмасаг белә, Әмирәл-мөминин әлејһиссаламын мәгамынын әзәмәти илә бағлы Мүбаһлә ајәсинин ачыг-ајдын сүбуту, һәмчинин Һәзрәт Пејғәмбәрин (с) ајдын бәјаны, бу әзәмәтли ҝүнүн әсас мәгамларындандыр. Мүбаһлә һадисәси Әһли-бејтин (әлејһиссалам) фәзиләтинә вә Әмирул-мөминин Һәзрәти Әлинин (әлејһиссалам) Пејғәмбәрдән сонра билаваситә хилафәтинә ачыг-ашкар Гуран Кәримә әсасланан дәлилидир. Мүбаһлә ајәләри Аллаһа ән јахын, ән фәзиләтли вә ән севимли бәндәләрин кимләр олдуғуну сүбут едир.

Әлламә Тәбатәбаинин шәрафәтли Мүбәһлә ајәси барәдә вердији тәфсиринә әсасән, Әмирәл-мөминин, Һәзрәт Зәһра вә Һәснејн- Имам Һәсән Муҹтәба вә Имам Һүсејн (әлејһимус салам)-ын төвһид дәвәтиндә Пејғәмбәрин шәрикләри олуб, Пејғәмбәрин вә мүгәддәс Ислам дининин сәһиһлијини исбат едир, вә Нәҹран христианларынын инанҹларындакы ширк вә тәсәлсүлү-сонсуз силиләлији рәдд едир.

Шүбһәсиз ки, Имам Рза әлејһиссалам Мүбәһлә ајәсини Әмирәлмөминин әлејһиссаламын Пејғәмбәрдән сонра билаваситә Аллаһын Јер үзүндә тәјин етдији Үммәтин Һакими, Илаһи Хәлифә вә өзүнүн ҹанишинлији үчүн ән ҝөзәл дәлилдир. Мәһз бу сәбәбдән дә Имам Рза әлејһиссалам мүхалифләрлә апардығы елми мүназирә вә иһтиҹаҹларда Әмирул-мөминин хилафәтинин ән јахшы сәбәби вә сүбуту кими Мүбаһлә ајәсини һесаб едиб.

“Али-Имран” сурәсинин 61-ҹи ајәсиндәки шаһид, Һәзрәт Әлијә (әлејһиссалам) аид олан “әнфусәна”(әрәбҹә тәрҹүмәдә јәни “өзүм”) кәлмәсидир:

“فَمَنْ حَاجَّک فِیهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَک مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَکمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَکمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَکمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْکاذِبِینَ؛”

Ајәнин Тәрҹүмәси: “(Исанын Аллаһын гулу вә пејғәмбәри олмасы барәдә) сәнә ҝөндәрилән елмдән (мәлуматдан) сонра буна (Исанын әһвалатына) даир сәнинлә мүбаһисә едәнләрә де: “Ҝәлин биз дә оғланларымызы, сиз дә оғланларынызы; биз дә гадынларымызы, сиз дә гадынларынызы; биз дә өзүмүзү, сиз дә өзүнүзү (бура) чағыраг! Сонра (Аллаһа) дуа едиб јаланчылара Аллаһын ләнәт етмәсини диләјәк!””

Мәмунун она вердији суалда Имам Рза әлејһиссалам Әмирәлмөминин әлејһиссаламын фәзиләти барәдә назил олан ән јүксәк ајәни мәһз бу Мүбаһилә ајәси һесаб етмиш вә бу ајәни дәлил вә сүбут кими ҝәтирмишдир. Мараглыдыр ки, Имам Рза әлејһиссалам Вилајәт ајәси (Иннәмә Вәлијикум Аллаһ вә Рәсул...) вә ја Икмал Дин (Әл-Јоум Әкмәлту Лакум Динәкум...) ајәси кими башга ајәләри гејд етмәмишдир. Әли (әлејһис-салам) үчүн ән мүһүм фәзиләт; Даһа доғрусу, о, Гуранын Пејғәмбәр үчүн ән јүксәк фәзиләти кими Мүбаһлә ајәсини вә Әмирәл-мөминин әлејһиссаламын бу ајәјә әсасән Пејғәмбәрин ејни өзү олмасы аргументини гејд етмишдир.

Һәзрәт Саминул-Һуҹәҹин (әлејһис-салам) аргументинә ҝөрә, Әмирәлмөминин Пејғәмбәрин ҹаны вә ејни нәфсидир вә әҝәр Пејғәмбәр (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) Аллаһын ән јахшы пејғәмбәридирсә, Әмирул-мөминин дә Пејғәмбәрин (сәлләллаһу әлејһи вә алиһ) ән јахшы давамчысы вә ҹанишидир. Одур ки, Ислам үммәтинин һаггы будур ки, онларын имамы Пејғәмбәрдән сонра гејб аләминдән һеч бир хәбәри олмајан инсанлар тәрәфиндән дејил мәһз Аллаһ Тәаланын вә Онун Гејб аләминдән хәбәрдар олмасына изин вердији Пејғәмбәри (с) тәрәфиндән тәјин едилән инсанларын ән јахшысы олсун, имамәт вә вәлајәт ән фәзиләтли вә салеһ шәхсин ихтијарына верилсин.

Мүбаһилә Һадисәсинин әзәмәти ону Ислам тарихиндә ән галыҹы һадисәләрдән бири кими јерләшдирмиш, лакин бу Әзәмәтли Ҝүнүн һәгигәти вә јери лазым олдуғу гәдәр изаһ едилмәмишдир.

Сон илләрдә Бөјүк Вилајәт вә Имамәт Бајрамы вә Гәдир Хум һадисәсинин илдөнүмүнүн гејд едилмәси дүнјанын мүхтәлиф јерләриндә инсанлар вә шиәләр тәрәфиндән давамлы шыкилдә ил-илдән артыг ҝөзәл кечирилир.

Амма мүхтәлиф сәбәбләрдән, о ҹүмләдән Гәдир ҝүнүнүн битмәсиндән сонра Имамәт вә Вилајәт Онҝүнлүјүнүн гејд олунмасынын баша чатмасы, Исламын вә Әмирул-мөминин вилајәтинин һагг олмасына даир сәнәд олан Шиәлијин ифтихар етдији Мүбаһила ҝүнү инсанларын вә медианын дүшүнҹә вә диггәт мәркәзиндән гырагда галыр. Һалбуки бу ҝүнүн әзәмәт вә әһәмијјәти вә бу бајрамын маариф, адаб вә әмәлләринин иҹрасы даһа чох мәдәниләшмәјә вә иҹтимаиләшдирилмәјә еһтијаҹ дујур...

 

 

 

Диггәт: Хәбәрдән Истифадә Етдикдә Мәнбәјә Истинад Лазымдыр!